Μίσεψε ξαφνικά κι αγύριστα τον Ιούλιο του 1992, ένας ξεχωριστός συμπατριώτης μας, ο γιατρός Θάνος Παπαθεοδώρου. Ένας ακάματος κοινωνικός λειτουργός, αθόρυβος δάσκαλος, λεβέντης αγωνιστής. Ένας λαμπρός επιστήμονας, που ήξερε να συμπεριφέρεται άψογα, να υπηρετεί τους συνανθρώπους του χωρίς διάκριση, να επουλώνει τις πληγές, οργανικές και ψυχικές, των πασχόντων και να συμβουλεύει σωστά τους γερούς να διατηρούν την υγεία τους. Ένας χειραγωγός με υψηλό ήθος και πάθος για τη διάσωση και την ανανέωση των συνανθρώπων, που τους περιέβαλε με αγάπη και στοργή.

Γεννήθηκε στη Σινίστα Ναυπακτίας. Ο πατέρας του κι ο παππούς του, που ήταν παπάς, τον προόριζαν για παπά, μα αυτός αρνήθηκε με πείσμα. Μετά το Δημοτικό, πήγε στο Σχολαρχείο Πλατάνου, που ήταν 5 ώρες μακριά από το χωριό του. Ο ατέλειωτος ποδαρόδρομος με ξυπολυσιά και γύμνια, η πείνα, τα χιόνια και τα λιοπύρια, δεν τον σταμάτησαν. Το Γυμνάσιο τελείωσε στο Αίγιο, όπου πήγαιναν οικογενειακώς και δούλευαν στις σταφίδες μένοντας σε χαμοκέλες.

Για να σπουδάσει στην Αθήνα, δούλευε τα βράδια στο Ταχυδρομείο. Είχα έναν διευθυντή — εξομολογείται ό ίδιος σε ένα μικρό βιογραφικό βιβλιαράκι, που κυκλοφόρησε πέρσι με φροντίδα της κόρης του Έφης, ηθοποιού και συγγραφέα - που δεν με άφησε να πηγαίνω στη βιβλιοθήκη να διαβάζω και με κρατούσε πολλές φορές σχεδόν ως το πρωί στη δουλειά.

Οι συνθήκες διαβίωσης και σπουδών ήταν τραγικές. Κι όμως το 1940 τελείωσε την Ιατρική Σχολή και ένα εξάμηνο σεμινάριο για Σχολιάτρους και τον στείλανε να διδάξει, ως καθηγητής στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λάρισας. Αργότερα τον βρίσκουμε στο νοσοκομείο Μεσολογγίου και στη συνέχεια, μετά την απελευθέρωση, εγκαταστάθηκε στο Αγρίνιο και ασκούσε το επάγγελμά του στην πόλη και στα παραλίμνια χωριά της Μακρυνείας και της Τριχωνίδας. Δεν είχε ανάμειξη στην πολιτική, ώσπου συναντήθηκε με τον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ Δυτικής Στερεός Γεροδήμο - το γιατρό Βασίλη Τσέλιο - που του ζήτησε να βοηθήσει τον αγώνα.

Η συνάντηση αυτή συν ο φόβος των γερμανοϊταλών και των συνεργατών τους, οι επιδρομές τους και οι ανάγκες της οικογένειας, βοήθησαν στο να αποφασίσει κι έτσι οι ανάγκες της οικογένειας, βοήθησαν στο να αποφασίσει κι έτσι τον κέρδισε η Εθνική Αντίσταση. Ξεκίνησε με οργάνωση πρόχειρου Νοσοκομείου στον Πλάτανο Ναυπακτίας. Αργότερα ακολούθησε το κινητό χειρουργείο της 7ης Ταξιαρχίας και στη συνέχεια ανάλαβε το Νοσοκομείο στο Μοναστήρι της Τατάρνας, με συνεργάτες 2 χειρούργους, 2 παθολόγους, οδοντίατρο και φαρμακοποιό, παρακολουθώντας και τα εξωτερικά ιατρεία για τους πολίτες. Για το έργο του αυτό του έγινε εύφημη μνεία και ονομάστηκε Λοχαγός.

Για τις μεγάλες επιχειρήσεις της Αμφιλοχίας, έστησε χειρουργείο στη Λεπενού και μετά αναδείχθηκε Αρχίατρος της 8ης Μεραρχίας που τη διοικούσε ο αείμνηστος συμπολίτης μας στρατηγός Γεράσιμος Αυγερόπουλος. Με την απελευθέρωση του Αγρίνιου ανάλαβε τη διεύθυνση του Νοσοκομείου, που στεγαζόταν στην κλινική του Μαυρομμάτη. Παράλληλα με τα στρατιωτικά καθήκοντά του, είχε κινήσει μια τεράστια προσπάθεια βοήθειας και διαφώτισης του κοινού πάνω σε θέματα υγείας και πολιτισμού.

Έκανε διαλέξεις, έγραφε άρθρα στον τοπικό Τύπο, συνεργαζόταν με τους φωτισμένους, όπως τους αποκαλούσε, συμπολίτες: τον Ντίνο Σώτρη (Σωτηρόπουλο) εκπαιδευτικό, τον Αντρέα Πολιτόπουλο δημοσιογράφο και κοινωνικό παράγοντα, το Γιώργο Παπαντωνίου, δάσκαλο και δημοσιογράφο, τον Αντρέα Γεωργιάδη, ζωγράφο κι άλλους ξεχωριστούς παράγοντες της πόλης, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν μιαν υγειονολογική συνείδηση στον καταπονημένο και καθυστερημένο κόσμο της συνέχειας, της άγνοιας, της πρόληψης και της κακομοιριάς.

'Ομως η κοινωνική αυτή δράση του, ενόχλησε τους κρατούντες και καθώς άρχισε ο απηνής, διωγμός της Αντίστασης και της προόδου, ο κίνδυνος για τη ζωή του, τα εμπόδια στην άσκηση του έργου του, οι ανάγκες των παιδιών για σπουδές, τον ανάγκασαν να φύγει και να εγκατασταθεί στην Αθήνα. Αφήνοντας το Αγρίνιο, δεν το ξέγραψε. Αντίθετα το είχε κλείσει στην ψυχή του, δηλώνοντας κάθε φορά που τόφερνε η συζήτηση με περηφάνεια πως είναι -Αγρινιώτης».

Ενάρετος και πολιτισμένος ο γιατρός, μόνο καλές υπηρεσίες ήξερε να προσφέρει σε όλους αδιάκριτα. Απλός, φιλειρηνικός, δημοκράτης, φρόντισε οι τρεις θυγατέρες του, που τις ονόμασε Χαρά, Ευθυμία και Ειρήνη, να μεγαλώσουν σωστά, να σπουδάσουν ακολουθώντας τα χνάρια του, να προσφέρουν στον άνθρωπο και στη ζωή, στην πόλη μας και στους συμπολίτες. Είναι άλλωστε γνωστή η προσφορά τόσο της Ευθυμίας Έφης στον τομέα του Θεάτρου, όσο και της Χαράς στον τομέα των εικαστικών του Δήμου, ενώ η Ειρήνη τιμά τον τόπο μας στο εξωτερικό σαν καθηγήτρια Πανεπιστημίου.

Η πνευματική καλλιέργεια, ο εσωτερικός κόσμος εμπλουτισμένος με τα πιο ανθρωπιστικά ιδανικά και η κοινωνική ευαισθησία του, τον είχαν ανεβάσει στα μάτια του κόσμου κι έτσι, όπως έζησε με χαρές και πίκρες, απλά, ωραία και περήφανα, θα μείνει στις μνήμες ο υπέροχος γιατρός της φτωχολογιάς, ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, ο κοινωνικός λειτουργός και ακέραιος άνθρωπος Θάνος Παπαθεοδώρου.

Θ. Δ. Πολιτόπουλος

(πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ρίζα» τεύχος 11)