ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Ο Θωμάς Μποκόρος γεννήθηκε το 1919 στο Αγρίνιο από τον Μήτσο Μποκόρο και τη δεύτερη γυναίκα του Πιπίνα το γένος Γούναρη. Ορφανός από την παιδική του ηλικία μεγάλωσε στα πατρικά κτήματα, στο Ψηλογέφυρο και στη Μεγάλη Χώρα, μαζί με τους δύο μεγαλύτερους αδελφούς και τις τρεις αδελφές του κάτω από την στοργική κηδεμονία της άκληρης αδελφής του πατέρα του Χριστίνας και του συζύγου της Γιάννη Παυλόπουλου. Στο Γυμνάσιο, με τον συμμαθητή και φίλο του Πάνο Χατζόπουλο, συντάσσουν ένα χειρόγραφο λογοτεχνικό περιοδικό, το Βραχώρι. Ο πόλεμος τον βρίσκει τριτοετή φοιτητή της Νομικής στην Αθήνα. Εγκαταλείπει τις σπουδές του, περνάει απ' το Αγρίνιο, όπου τυπώνει με φίλους του (Πάνο Χατζόπουλο και Λάζαρο Τσαμπάζη) σ' έναν αυτοσχέδιο πολύγραφο τις πρώτες προκηρύξεις του ΕΑΜ Νέας γενιάς κι ανεβαίνει στο βουνό αντάρτης του ΕΛΑΣ, μαχητής της 13ης Μεραρχίας, πολιτικός καθοδηγητής, αξιωματικός λόχου, καπετάν Μίλιος κι εν τέλει εξόριστος. Επιστρέφει στο Αγρίνιο, σημαδεμένος οριστικά από τις πολιτικές εξελίξεις, μικροκτηματίας πια καπνοπαραγωγός, ενεργός συνεταιριστής στην Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών του Αγρινίου, βιοπαλαιστής, στήνει υφαντουργεία και παντρεύεται την Γεωργία Μαργέτου με την οποία απέκτησαν έναν γιο και μια κόρη. Ασχολείται με βαφεία, πλυντήρια, στεγνοκαθαριστήρια, φέρνει το πρώτο παστεριωμένο γάλα στο Αγρίνιο. Με τη δικτατορία, στριμωγμένος κι απομονωμένος, πουλάει την επιχείρηση κι αποτραβιέται στην αγάπη του στη μελέτη της Ιστορίας και των Μνημείων του τόπου του. Γυρίζει όλη τη Δυτική Στερεά και αναζητεί τα τεκμήρια, του ντόπιου πολιτισμού, μνημεία και παλαιότερες διηγήσεις.
Στα τέλη του 1968, εκδίδει, με χρηματική βοήθεια του Τάσου Πα-παστράτου, τον πρώτο τόμο, του βιβλίου του «Αιτωλία- Ακαρνανία, μνημεία, ήρωες, θρύλοι» και την επόμενη χρονιά, με τη βοήθεια του τότε Δημάρχου Μάνθου Βεργώνη, οργανώνει ένα φωτογραφικό αρχείο των μνημείων της ευρύτερης περιοχής. Η έκθεση παρουσιάζεται στο Αγρίνιο και στην Αθήνα, με δύο ακόμη τόμους της Αιτωλίας και Ακαρνανίας και τιμάται από την Ένωση Ελλήνων Συγγραφέων και Δημοσιογράφων Τουρισμού. Αυτό ενθουσιάζει τον τότε Δήμαρχο, συμμαθητή και συμφοιτητή του Μάνθο Βεργώνη, που βλέπει ότι αυτός ο άνθρωπος που έρχεται από την Άλλη πλευρά του Λόφου, αυτός ο πολιτικός αντίπαλος έχει ένα όραμα και μια πίστη, που με την ελάχιστη βοήθεια που του έδωσε αποδίδει καρπούς . Έτσι από την Περίοδο της Δικτατορίας, παραχωρείται στην Εταιρεία στο Νεόδμητο τότε Δημοτικό Μέγαρο, ο μικρός χώρος των Γραφείων στο ισόγειο του Μεγάρου.
Ο Θωμάς Μποκόρος συνεχίζει:
Αρθρογραφεί τακτικά τις ιστορικές επιφυλλίδες, στον Ελεύθερο του Γιώργου Αναστασόπουλου και ιδρύει το 1974 (ιδρυτική πράξη του πολυμελούς Πρωτοδικείου Αγρινίου 3 Ιουλίου 1974) την Ιστορική Αρχαιολογική Εταιρεία Δυτικής Στερεάς Ελλάδας με έδρα το Αγρίνιο., στην οποία προήδρευε μέχρι το θάνατο του, τον Αύγουστο του 1978.
Σκοποί της Εταιρείας είναι:
ϊ. Η συμβολή στην ανεύρεση, διάσωση, συγκέντρωση, διαφύλαξη και προβολή του πλούσιου διαχρονικού ιστορικού, αρχαιολογικού λαογραφικού αποθέματος της Δυτικής Στερεάς Ελλάδος.
ii. Η συμβολή στην ανάδειξη, συντήρηση και προβολή των αρχαιολογικών μνημείων της περιοχής.
vί. Η μελέτη και καταγραφή της Ιστορίας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
ίν. Η ευαισθητοποίηση της τοπικής και ευρύτερης κοινωνίας για την ιστορία και τον πολιτισμό Δυτικής Στερεάς Ελλάδας.
ν. Η συγκέντρωση κάτω από την στέγη της Εταιρείας όλων των ανθρώπων της τέχνης, του πνεύματος και της επιστήμης με προοπτική την υλοποίηση των σκοπών της Εταιρείας.
Έτσι γεννήθηκε η Ιστορική Αρχαιολογική Εταιρεία Δυτικής Στερεάς Ελλάδας με όλους αυτούς τους φιλόδοξους σκοπούς και ένα όραμα.
Αυτή η Terra Incognita, η Άγνωστη Aιτωλ/νική Γη να γνωρίσει τον εαυτό της, να μάθει, την Ιστορία της, να ανακαλύψει την υπερτρισχιλιετή παράδοση της να κατακτήσει μέσα στο Ελληνικό Πάνθεον την Ιστορική Ταυτότητα που έχει και τη θέση που δικαιούται.
Για την υλοποίηση αυτού του Οράματος ο Θωμάς Μποκόρος, με τη σύσταση της Εταιρείας, επιδίωξε την Αυτενέργεια και τη Συμμετοχή των Απλών ανθρώπων στο Ιστορικό γίγνεσθε.
Το μεγαλειώδες αυτής της υπόθεσης είναι ότι πρώτος και καλύτερος το ενστερνίσθηκε και το έκανε βίωμα και τρόπο ζωής ένας απλός βιοπαλαιστής, ο Θωμάς Μποκόρος που προσπάθησε να εμπνεύσει αυτό το όραμα σε μια ολόκληρη Κοινωνία και σε ανθρώπους από διάφορα επαγγέλματα .
Τα ιδανικά των αγωνιστών της Αντίστασης 1941-1944 που απευθύνονταν σ' ολόκληρη την κοινωνία καθοδηγούν τα βήματα του Θωμά Μποκόρου.
Η δικαίωση που δεν ήρθε στο Επίπεδο της Πολιτικής, οι αγωνιστές εκείνοι πασχίζουν και το πετυχαίνουν στο επίπεδο της Κοινωνίας.
Ο Θωμάς Μποκόρος διάλεξε, στα δύσκολα χρόνια της Δικτατορίας, να αγωνισθεί για τον Πολιτισμό, την Ιστορική ταυτότητα της περιοχής.
Γιατί πίστευε ότι η Γνώση της Ιστορίας, ο σεβασμός στην παράδοση, η ανάδειξη των Μνημείων και Συμβόλων, οδηγούν στην Αυτογνωσία, κάνουν τον Λαό περήφανο για τον τόπο του και την καταγωγή του. Κι ένας Λαός περήφανος δεν σκύβει το κεφάλι, αλλά αγωνίζεται
Οι δοκιμασίες και οι ταπεινώσεις αυτού του λαού, η εγκατάλειψη και υποβάθμιση της Ιστορίας του, θυμίζουν στο Θωμά τα Λόγια του Στράβωνα, που περνώντας από την Αιτωλ/νία έγραψε:
"Νυν τεταπεινωμέναι τα πάλαι πρόσχημα της Ελλάδος είναι ταύτα τα κτίσματα".
Με το πείσμα του Αγωνιστή της Αντίστασης ο Θωμάς έχοντας αυτές τις ιδέες στο μυαλό του, δημιούργησε την Εταιρεία με όραμα και στόχο να βοηθήσει ώστε αυτός ο τόπος "το πάλαι πρόσχημα" το καμάρι δηλαδή της Ελλάδος, να παύσει να είναι "τεταπεινωμένο" αλλά να πάρει τη θέση που του αξίζει στην Ιστορία μας
Η πρώτη προσωρινή Διοίκηση της Εταιρείας, που συνεδρίασε στις 27/05/1974 πριν την έγκριση του Καταστατικού (έγινε στις 03/07/ 1974) αποτελέστηκε από τους κάτωθι:
Θ. Μποκόρος, Δημ. Ευθυμίου, Φωτ. Κατσαρός, Δημ. Τσεκούρας, Χρ. Μελισσινός, Δημ. Γιαννακόπουλος, Μαρία Τσαμπάζη.
Στη συνέχεια το πρώτο Δ.Σ. που συγκροτήθηκε μετά την έγκριση του Καταστατικού στις 15/07/1974 αποτέλεσαν οι εξής: Πρόεδρος Θωμάς Μποκόρος, Αντιπρόεδρος Φώτης Κατσαρός, Γ. Γραμματέας Δημήτρης Τσεκούρας, Ταμίας Δημήτρης Πιπερίγκος.
Μέλη: Μαίρη Χρυσικοπούλου, Κώστας Λιάπης, Χρίστος Μελισσινός.
Η Περίοδος που άρχισε από 1974 μέχρι 1978 που πέθανε ο Θ. Μποκώρος χαρακτηρίζεται από αγωνιστική εγρήγορση που μετουσιώνεται σε Ουσιαστικές Παρεμβάσεις για την ανάδειξη της Πολιτισμικής Κληρονομιάς και τη διαφύλαξη των αρχαιολογικών θησαυρών.
Το πρώτο και εκ των ουκ άνευ αίτημα, που με την Αυγή της Μεταπολίτευσης, τέθηκε από το Εενάρη του 1975 προς την πρώτη Κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης ήταν η ίδρυση Εφορίας Κλασσικών Αρχαιοτήτων και Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Αιτωλ/νία. Ήταν η μέριμνα για την διαφύλαξη και συντήρηση των Τοιχογραφιών της Πρεβέντζας, ήταν η διάνοιξη Δρόμων και προσβάσεων προς τους χώρους των Αρχαιοτήτων, η Σήμανση και Φύλαξη των χώρων αυτών. Από το νεώτερο ιστορικό παρελθόν για πρώτη φορά μπαίνει σε συζήτηση το θέμα καθιέρωσης της 11ης Ιουνίου ως τοπικής Εθνικής Επετείου σε ανάμνηση της απελευθέρωσης της πόλης του Βραχωρίου από τους Τούρκους.
Ο Θ. Μποκόρος απευθύνεται χωρίς Ταμπού ή Πολιτικές αγκυλώσεις προς κάθε κατεύθυνση και κάθε συμπολίτη, επώνυμο και μη για να συνδράμει το έργο της Εταιρείας.
IV αυτό και το Δ.Σ. της Εταιρείας με απόφαση του στις 20/06/1977 ανακηρύσσει Μεγάλους ευεργέτες τους Αφούς Παπαστράτου γιατί χρηματοδότησαν την Ανασκαφή της Αρχαίας Αγοράς του Αγρινίου, έχτισαν το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου, χρηματοδότησαν την Ανασκαφή του Ρωμαίου στο Αρχαίο Θέρμο το 1931/32.
Η Εταιρεία είναι ανοιχτή στην Κοινωνία και η Κοινωνία αγκαλιάζει την Εταιρεία. Επιβεβαίωση αυτής της Πολιτικής του Μποκόρου είναι η στενή συνεργασία της Εταιρείας με την Αυτοδιοίκηση, η οικονομική συνδρομή των Επιχειρηματιών, όπως Αφοί Παπαστράτου, Αφοί Παναγόπουλου, Αφοί Λαϊνά κ.λ.π., η συνδρομή των παλαιών συναγωνιστών από την Αντίσταση, η βοήθεια της Ένωσης Γεωργικών Συν/σμών Αγρινίου που από την εποχή της Δικτατορίας ακόμη ο Θ. Μποκόρος έρχεται στα Γραφεία της στο φίλο του συναγωνιστή Θεμ. Γιαννακά εκεί που έλαχε και η δική μου τύχη νέος Γεωπόνος να δουλεύω και να γίνομαι κοινωνός των σκέψεων και προβληματισμών των δύο αγαπημένων φίλων .
Το στήσιμο και η στελέχωση της Εταιρείας ήταν μια δύσκολη υπόθεση όμως ο Ο. Μποκόρος δεν το βάζει κάτω, τρέχει, φωτογραφίζει, επισημαίνει, γράφει, επιμένει στις απόψεις του. Τα πονήματα του "Η Χώρα των Φαιάκων" και" Η Αιτωλία - Ακαρνανία: Μνημεία, ήρωες, θρύλοι" αποτελούν αφετηρίες προβληματισμού, ταράζουν τα νερά σε ένα χώρο που πολύ λίγα είχαν γίνει μέχρι τότε.
Με την αποχώρηση από την Εταιρεία και από τη Ζωή ο Θ. Μποκόρος, έχει δημιουργήσει ένα σκληρό πυρήνα αφοσιωμένων φίλων στις Ιδέες του και το Όραμα του. Σ' αυτούς αφήνει την Εταιρεία.
Ο Τάκης Μελισσινός τον διαδέχθηκε αμέσως μετά τον θάνατο του στο τιμόνι της Εταιρείας Η θητεία του Τάκη Μελισσινού κρατάει περίπου 8 χρόνια από 1978 μέχρι το 1987. Πρόκειται για χρόνια γόνιμης, δημιουργικής παρουσίας στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης του Αγρινίου και της Αιτωλ/νίας.
*Απόσπασμα ομιλίας Νίκου Σκιαδά, προέδρου Δ.Σ.Ιστορικής Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτ. Στερεάς Ελλάδας Εκφωνήθηκε στο Παπαστράτειο Μέγαρο Αγρινίου, 17 Δεκεμβρίου 2008
Στην ενότητα αυτή καταχωρούνται σημειώματα για σημαντικές προσωπικότητες που συμπλέκονται με ιστορικά γεγονότα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, ως και πρόσωπα των γραμμάτων και των τεχνών της περιοχής του Αγρινίου. Καταχωρούνται επίσης σημειώματα για πρόσωπα της επιχειρηματικής δραστηριότητας που διακρίθηκαν για έργα οικονομικής ανάπτυξης και πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης (δωρεές κλπ). Φυσικά η καταχώρηση δεν είναι εξαντλητική, ίσως όχι και πλήρως αντιπροσωπευτική. Περιττό να ειπωθεί ότι η σειρά καταχώρησης δεν έχει αξιολογικό χαρακτήρα.
Κωνσταντίνος Χατζόπουλος
Δημήτριος Χατζόπουλος ("Μποέμ")
Θανάσης Κυριαζή
Κώστας Δημάδης
Κίμων Γαλάζης
Στάθης Ζαρκιάς
Δημήτρης Γιάκος
Πέτρος Δήμας
Πάνος Βλασσόπουλος
Αλέξανδρος Βαρόπουλος
Γιάννης Υφαντής
Τάκης Αντωνίου
Θανάσης Παπαθανασόπουλος
Δημήτρης Πιστικός
Bησσαρία Zορμπά-Pαμμοπούλου
Χρυσούλα Σπυρέλη
Χρήστος Κορέλας
Άνθης Βέργης